Το Βογατσικό: Ένα …«ασημένιο δέντρο» που απλώνει ρίζες σε βράχο!

 

Έφτασε λοιπόν η στιγμή να αντιμετωπίσουμε κατά πρόσωπο τα καινούρια δεδομένα: Ο ιστορικός Σύνδεσμος των Αποδημούντων Βογατσιωτών της Θεσσαλονίκης παρακμάζει. Είναι όμως δυστυχώς ο μοναδικός που απέμεινε ενεργός για τη βογατσιώτικη κοινότητα σε ολόκληρο τον κόσμο μέχρι σήμερα. Είχε διαχρονική συμμετοχή, από το 1921, στα δρώμενα της παροικίας στην πόλη που εδράζεται, τη Θεσσαλονίκη, αλλά και ρόλο παρέμβασης στα θέματα της Κοινότητας με σημαντικές χρηματοδοτήσεις-δωρεές (ύδρευση του χωριού, δωρεές στη Μονή του Αγίου Κωνσταντίνου για επισκευές σε καταλύματα-ξενώνα, ναό, περίβολο κλπ., φροντίδα για πλήθος αναγκών της κοινότητας, χορηγία με στολές του χορευτικού Ομίλου Βογατσικού κλπ). Μέγιστη προσφορά του η αδιάλλειπτη έκδοση της εφημερίδας «Το Βογατσικό», που φέτος κλείνουν 47 χρόνια της έκδοσης της, και του ετήσιου θεματικού-συλλεκτικού Ημερολογίου, που εκδίδεται σχεδόν ανελλιπώς από το 1992. Το μεγαλύτερο μέρος των ημερολογίων και της ύλης της εφημερίδας θα μπορούσαν να αποτελούν μικρές εκδόσεις-μάρτυρες του βογατσιώτικου παρελθόντος, τεκμήρια μνήμης, αγάπης, συναντίληψης, ανάληψης χρέους και κληρονομιάς μαζί από τους σύγχρονους.

         Η καμπή στην οποία μπαίνουμε είναι αποφασιστική: Το Βογατσικό παρακμάζοντας, όπως ολόκληρη η ελληνική επαρχία, μετρά πλέον τετρακόσιες σχεδόν ψυχές. Η ομογένεια στο εξωτερικό έχει φτάσει στην τέταρτη της πια γενεά που ίσως δεν γνωρίζει πού κείται η γενέτειρα των προγόνων στο χάρτη. Η παροικία της Θεσσαλονίκης που έχασε πλέον την άλλοτε ενότητα, επιρροή, κινητικότητά της...

         Όμως, στο Βογατσικό, νέα παιδιά με ενθουσιασμό, με αγάπη για τον τόπο και καθοδήγηση τα νιάτα τους και την ορμή τους ξαναζωντανεύουν έναν Σύλλογο (τον Α.Π.Ε.Σ. «ΟΜΟΝΟΙΑ» Βογατσικού) και έχουν ήδη δώσει δείγματα γραφής πολύ θετικά.

Όφείλουμε να αποφασίσουμε άμεσα δρώντας από κοινού «πάντες οι αγαπώντες» το Βογατσικό. Στόχος ο θεσμός των «Δραγουμείων» να ενεργοποιηθεί σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Νέες εκδόσεις για το χωριό, η ζωηρή θεατρική ομάδα, η διατήρηση του χορευτικού ομίλου, η αποτύπωση και οργάνωση του περιπάτου των λαϊκών ζωγράφων του Βογατσικού, η σήμανση των ιστορικών μονοπατιών, η διάσωση και ανάδειξη των υδροτριβείων στο Σάντοβο, η επιστροφή στην καλλιέργεια των αμπελιών, η αναβίωση εθίμων όπως το καρναβάλι του Αη Βασίλη, οι κλιδαριές της Αποκριάς, το πανηγύρι του Άη Κωνσταντίνου, τα Νιάμερα, τα καζάνια, τα κόλιαντα κλπ. Επίσης, η δημιουργία «εργαστηρίων Βογατσιώτικης ιστορίας-λαογραφίας και προφορικής παράδοσης, του γλωσσικού ιδιώματος του Βογατσικού κλπ. θα δώσουν αποτελέσματα αν επιχειρηθούν. Προέχει όλων όμως η ίδρυση του Ιστορικού Λαογραφικού Αρχείου Βογατσικού με άμεση προσφυγή για βοήθεια σε Δήμο, Υπουργείο Πολιτισμού, ιδιώτες χορηγούς, Κοινωφελή ιδρύματα κλπ.)

       Καταθέτοντας από το βήμα αυτό τις παραπάνω σκέψεις νιώθω πως αυτές είναι ικανές να κρατήσουν ένα δέντρο που απλώνει ρίζες πάνω στο γκρεμό σαν κι αυτό που φωτογράφησα κάποτε στο Ζαγόρι της Ηπείρου.

 

ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ

 

Δημοσιεύτηκε στο φ. 147 της εφημερίδας Το Βογατσικό (Ιουλ.’-Δεκ. 2024), έτος 47^ο.