Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

Βογατσιώτικος γλωσσοδέτης…

 

 


ΠΕΣ γρήγορα (αν μπορείς):

τσιούτσκα1, ζιούσκα2, τσιούσκα3

και αμέσως:

σιάτσκα4, σιάστ’σα5, Σιάτ’στα6

 

----------------------------------------------

1. (η) τσιούτσκα=καβάλα στην πλάτη ανθρώπου ή στη ράχη ζώου (γαϊδάρου συνήθως). Τουν πήρι τσιούσκα, Πήγα τσιούσκα στου γουμάρ’ ως τουν Τουρκόδρουμου

2. (η) ζιούσκα=το καρούμπαλο

3. (η) τσιούσκα=η καυτερή πιπεριά

4. σιάτσκα (ή και τσιάτσκα)=η κούπα (φλιτζάνα ή φιλτζάνα)*

5. σιάστ’σα=σάστισα, απόρησα, έμεινα έκπληκτος-σύξυλος, θαύμασα

6. Σιάτ’στα=η Σιάτιστα

 

*Ο συγγραφέας Ζήσης Σαρίκας, ο σπουδαιότερος μεταφραστής του Νίτσε στην Ελλάδα,  καλός φίλος και βογατσιώτης την καταγωγήν, μου θύμισε ότι  η κούπα στα ρωσικά λέγεται  чашка chashka, στα βουλγάρικα чаша chasha, στα σερβικά чаша čaša, στα ρουμάνικα ceașcă και στα ουγγρικά csésze. Ο Τριαντάφυλλος Γρέζος παρατηρεί, στο λεξικό που κατάρτισε με τους ιδιωματισμούς του Βογατσικού, ότι ένα πλήθος λέξεων έχουν σλαβική και τουρκική ρίζα-προέλευση. Οι περισσότερες όμως (κατά συντριπτική πλειοψηφἰα) έχουν αμιγώς ελληνική - αρχαιοελληνικη  (και ομηρική ακόμα ) προέλευση.

 

 

 

Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 2023

Ένα διήγημα: Η κοιμωμένη

 

 


Διαβάστε το  διήγημα κάνοντας "κλικ" ΕΔΩ 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 26/1/2019. Προλογίζει ο Θανάσης Νιάρχος. 


Τυπώθηκε ως αυτοτελές τομίδιο από τις (αυτο-) Εκδόσεις της Αυλής της Κλεοπάτρας την ίδια χρονιά.

 

 

 

 

 

 

Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2023

Υπέρ...

 



Όταν δουλεύω για το Βογατσικό (όταν καταπιάνομαι ας πούμε κάθε φορά με τη δημιουργία του  24σέλιδου φύλλου της εφημερίδας ή του ετήσιου θεματικού ημερολογίου), νιώθω πως έχω βγάλει από τη τσέπη μου το ψυχοχάρτι και το ’χω δώσει στον παπά να μνημονεύσει τα ονόματα.

Δεν πηγαίνω συχνά σιμά τους, δεν ανάβω τα καντήλια τους, δεν τους ανάβω κερί. Αλλά αισθάνομαι πως βρίσκομαι κοντά τους με τα ταπεινά αυτά ενθυμήματα της κοινής (κάποτε) ζωής μας:

Κλεοπάτρας, Ελένης, Γεωργίου, Αναστασίας, Ειρήνης, Αθανασίου, Αγγελικής, Θεοχάρη, Θωμαής, Αθανασίου, Ελένης,  Ιωάννου, Ευλαλίας, Ιωάννου, Δαμιανού, Αλεξάνδρας, Βασιλείου, Αικατερίνης, Βάιας, Κωνσταντίνου, Θεοδώρας, Χρήστου…