Μια βουβή προτομή στο έλεος ορέξεων και «ιδεών»

Οἱ διαφορές ποὺ ὑπάρχουν ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους ἐνόνονται μέσα μου καὶ σβήνονται, καὶ ἔτσι εἶναι οἱ ἄνθρωποι ἴδιοι, ἀφοῦ ἐγώ τοὺς βλέπω ὅλους καὶ τοὺς βλέπω κατά τὸ δικό μου τρόπο, τὸν ἕνα".
                                                   Ίων Δραγούμης , Φύλλα ημερολογίου Δ΄(1908-1912)

Διαβάζω μια είδηση-ανακοίνωση σε διάφορα blogs της Δυτικής Μακεδονίας:  Κλιμάκιο συναγωνιστών της "Χρυσής Αυγής" από τη Δυτική Μακεδονία επισκέφθηκε τον τόπο καταγωγής του Ίωνα Δραγούμη,το Βογατσικό Καστοριάς, την Κυριακή 4 Αυγούστου 2013. Στην κεντρική πλατεία του Βογατσικού, όπου υπάρχει ο  ανδριάντας [εννοεί προτομή] του Ίωνα Δραγούμη, ο συναγωνιστής [...], εκπροσωπώντας την Χρυσή Αυγή στη Δυτική Μακεδονία, κατέθεσε στεφάνι ως ελάχιστο δείγμα τιμής και μνήμης στον μεγάλο αυτόν Έλληνα ο οποίος δολοφονήθηκε από τους πολιτικούς του αντιπάλους στις 31 Ιουλίου 1920. Ο Εθνικός Ύμνος και ο ύμνος του κινήματος μας έκλεισαν την λιτή και σεμνή τελετή. 

Δεν ξέρω γιατί αυτή η «τελετή μνήμης» μου έφερε στο νου τη σκηνή της σύλληψης και εκτέλεσης του  Ίωνα εκείνον τον φρικτό Ιούλιο του 1920 στην Αθήνα απέναντι από το σημερινό Ηilton στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας. Ο Ίωνας τώρα σύρεται σε «τιμές» από ένα σμάρι ανθρώπων που δεν είναι δυνατό να 'χουν αγγίξει τις ιδέες του, το πνεύμα του, τον πλούτο της γλώσσας του, την ευγένεια της ψυχής του. Και φαντάζει αυτό σαν μια ακόμα δολοφονία του. Για πάνω από ενενήντα χρόνια, από τον άδικο θάνατο του Ίωνα, το κατεστημένο συσκοτίζοντας, διαστρεβλώνοντας, αποσιωπώντας το έργο του και αφήνοντάς το στο έλεος κομματικών, πολιτικών και ιδεολογικών σκοπιμοτήτων κατέστησε τον αριστοκράτη και ευγενή της πολιτικής σκηνής Ίωνα Δραγούμη αποσυνάγωγο. Τέλος σχεδόν τον «δώρισε», σηκώνοντας με αδιαφορία του ώμους, στο κόμμα του μίσους. Η τελετή αυτή υπήρξε μια λαμπρή απόδειξη! Λυπούμαι που οι Βογατσιώτες μοιάζει να ενθάρρυναν την εκδήλωση (στην καλύτερη περίπτωση μπορώ να δεχτώ πως πιάστηκαν στον ύπνο). Και θλίβομαι επίσης βαθιά για την απουσία του Δήμου Ορεστίδος που επέτρεψε τη νέα βεβήλωση στο όνομα του Ίωνα. 

Για την περίσταση αναρτώ εδώ το  κείμενο του συγγραφέα Τάκη Θεοδωρόπουλου -δημοσιεύθηκε Σάββατο 30 Ιουνίου 2012 στη «Καθημερινή» -με το πνεύμα του οποίου συμφωνώ εν πολλοίς:  

 

                     Ο λούμπεν εθνικισμός

                                    του Τάκη Θεοδωρόπουλου

Ο Περικλής Γιαννόπουλος αυτοκτόνησε το 1911, αν δεν κάνω λάθος, έφιππος στα νερά του Σκαραμαγκά. Στο στόμα του κρατούσε δαγκωμένο* ένα δεκάλεπτο για τον ναύλο του Χάροντα. Ώς την τελευταία στιγμή του ακολούθησε την πίστη μιας ολόκληρης ζωής, την άκρατη ελληνολατρία του που τον οδήγησε να καταδικάζει ό,τι «δυτικό» και «βόρειο» στον κόσμο αυτόν. Τα λίγα κείμενα που άφησε, γραμμένα στο αριστουργηματικό παραληρηματικό του ύφος, ενέπνευσαν πολλούς από τους δημιουργούς της γενιάς του '30.
Ο Ίων Δραγούμης δολοφονήθηκε από έναν οπαδό** του Βενιζέλου στο πεζοδρόμιο της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, όπου και το μνημείο αφιερωμένο στη μνήμη του, το οποίο οι σημερινοί περαστικοί προσπερνούν αδιάφορα. Ως πρόξενος στο Μοναστήρι είχε προετοιμάσει τον Μακεδονικό Αγώνα. Αν και ορκισμένος αντίπαλος του Βενιζέλου, ο μεγάλος ηγέτης, όταν πληροφορήθηκε τη δολοφονία του, είπε πως «αν όλοι οι αντίπαλοί μου ήταν σαν τον Δραγούμη, η Ελλάδα θα ήταν διαφορετική» - τσιτάρω από μνήμης.

Ιων Δραγούμης (1878-1920)

Άφησε μερικά μέτρια μυθιστορήματα, κείμενα που μοιάζουν περισσότερο με εθνικιστικά παμφλέτα, και άφθονες σελίδες ημερολογίου - κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ερμής. Στο ημερολόγιό του ο αναγνώστης βρίσκει μερικές από τις ωραιότερες εκδοχές του ελληνικού πεζού λόγου. Συγκρατώ, και πάλι από μνήμης, την ομολογία του ότι στη Μακεδονία πήγε για να σώσει τον εαυτό του.

Πρόσωπα μιας άλλης Ελλάδας η οποία δεν υπάρχει πια; Όμως, αν αναφέρομαι σ' αυτούς είναι γιατί, πολλές δεκαετίες αργότερα, θεωρήθηκαν ως ιδεολογικοί ταγοί του εθνικισμού. Ως στυλοβάτες της άκρατης ελληνοπρέπειας τους οικειοποιήθηκε η σύγχρονη Ακροδεξιά όποτε αποπειράθηκε να υπερασπιστεί με ιδεολογικά ερείσματα την πολιτική της δράση. Δεν ξέρω πώς τους αντιμετωπίζουν οι σύγχρονοι εκπρόσωποι της εθνικιστικής Ακροδεξιάς, αυτοί που κατέλαβαν από προχθές τα 18 έδρανα στο Κοινοβούλιο. Αν τους ξέρουν, εννοείται, και αν έχουν μπει στον κόπο να διαβάσουν έστω και μερικές σελίδες από τα κείμενά τους. Ίσως, αν μη τι άλλο, θα είχαν ελαφρώς καλλιεργήσει και την εκφορά του ελληνικού λόγου τον οποίο προσπαθούν να μιμηθούν, συνήθως ανεπιτυχώς.

Τοιούτοι έπρεπε ημίν αρχιερείς. Όπως και στους υπόλοιπους τομείς, έτσι και σ' αυτόν. Η Ελλάδα, πριν χάσει τον παιχνίδι στην οικονομία, έχασε τον εαυτό της, την όποια παιδεία της, την όποια ποιότητα κουβαλούσε στα υλικά της. Διότι η σημερινή Ακροδεξιά, με τις εθνικοσοσιαλιστικές της αναφορές και μια αντίληψη για την Ελλάδα που κυκλοφορούσε πάντα στα πιο λούμπεν στοιχεία της κοινωνίας της, σίγουρα δεν δικαιούται να αναζητεί τις καταβολές της στον πατριωτισμό της παράδοσής μας. Όπου πατριωτισμός, κατά τον Οργουελ, είναι η αγάπη για έναν τόπο και έναν τρόπο ζωής, ό,τι υπερασπίστηκαν και ο Γιαννόπουλος και ο Δραγούμης. Και ο πατριωτισμός δεν είναι ποτέ επιθετικός.

Εναρμονισμένη με τις συντεταγμένες μιας κοινωνίας που καταρρέει επειδή έχασε τις αξίες της, η σημερινή Ακροδεξιά εκπροσωπεί τον χειρότερο εαυτό μας, τον τραμπούκο, τον χαφιέ, τον άξεστο χωροφύλακα, τον συνεργάτη των Γερμανών, τον λούμπεν εθνικισμό της καραβάνας. Κομίζω γλαύκα εις Αθήνας, θα μου πείτε. Απλώς επισημαίνω ένα ακόμη σύμπτωμα της βαθιάς μας αρρώστιας, της θεσμοθετημένης μας αμορφωσιάς.

                                                            .............................................

Σημειώσεις-διορθώσεις δικές μου:

* στη τσέπη του πανωφοριού του Π.Γ. βρέθηκε ένα νόμισμα κατά την αρχαία συνήθεια ως "οβολός στον βαρκάρη" των ψυχών.

** Κανονικό άγημα -επτά ή εννέα ανδρών-  της ημι-παρακρατικής σωματοφυλακής του Βενιζέλου που τελούσε υπό τις διαταγές του παλιού μακεδονομάχου από την Κρήτη Παύλου Γύπαρη ("Γυπαραίοι") εκτέλεσε πυρ ομαδόν τον Ίωνα σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες. Το πτώμα έφερε και λογχισμούς ή δε κεφαλή του σχεδόν είχε αποταμεί.