Θάνος Μούρραης-Βελλούδιος (1895-1992)

CurriculumVitae - Βιογραφικόν σημείωμα

(γραμμένο από τον ίδιο)

Velloydios-Murray, Thanos Alexander Dimitri

Βελλούδιος-Μούρραης, Θάνος-Αλέξανδρος Δημήτρη

αεροπόρος, λαογράφος, συνθέτης, ελληνοδίφης

           

Γεννήθηκε στο Κολωνάκι της Αθήνας, στις 16.7.1895.

      Εσπούδασε στην Ελβετία St. Gall-Basel και στην Αγγλία London-Gardiff και ειργάσθη εις το Σίτυ, ως νέος. Υπηρέτησε ως αξιωματικός του Ναυτικού της Αεροπορίας επί 21 χρόνια, ως πρωτοπόρος πιλότος και εκπαιδευτής, εν συνεχή πολεμική πτητική ενεργεία, τραυματισθείς ως ιπτάμενος χειριστής. Έχει γράψει παλαιότερα στην Ναυτική Επιθεώρηση, του Ναυτικού Πολεμικού Επιτελείου, μελέτην αεροπορικής Στρατηγικής καθώς και Τεχνικά Εγχειρίδια.

     Επέταξε ως άλλος Ίκαρος χωρίς κινητήρα και έλαβε το Πτυχίον του Ανεμοπόρου εν Γερμανία, ως ο πρώτος Έλλην Ανεμοπόρος των χρόνων μας.

    Την Παρασκευή 25 Ιουνίου 1920, εορτήν των Αγίων Έρωτος, Στρατιώτου Λογανδρείου και Φεβρωνίας Βασιλίδος οσίας, προσεγειώθη στην Προύσαν της Μικράς Ασίας εις τας προσβάσεις του Ολύμπου της Βιθυνίας όπου και ύψωσε εκεί, ο πρώτος και μόνος, την ελληνικήν Σημαίαν (Εθνικόν Ιστορικόν Μουσείον της Ελλάδος).

 Στο Αφιόν Καρά Χισσάρ την αρχαίαν Ελληνική Πρυμνησίαν εις την εσωτέραν Μικρασίαν, με παρατηρητήν τον Π. Ψύχαν επυρπόλησε δια βομβών (25 Μαρτίου 1921) το Στρατηγείο του Κεμάλ Ατατούρκ όπου για μερικά δευτερόλεπτα, εγλύτωσε ο ολετήρ αυτός από βέβαιον θάνατο (Ναυτικό Μουσείο Φρεαττύος, Πειραιεύς και Oorlogs Museum, Praetoria, S. Africa).

  Γνωρίζει καλά: Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά και Ιταλικά.

    Διοργάνωσε και διοίκησε τα κλιμάκια των Στρατιωτικών Αθλητικών Ομάδων, ως και συνέθεσε τον Πυρρίχιόν των και έγραψε σχετική πραγματεία με βάσην τον Πρωτοελληνικό Φρυγικό χορό Ζεϋμπέκικο–Αρτοζήνα (Τουθόα, Λούσιος, Τρόπαια, Άκοβα), εις τις Δελφικές Εορτές των παγκοσμίων Αμφικτυονιών των Σικελιανών του 1927 και 1930.

   Συνέγραψε το Λαογραφικόν έργον του τα «Ελληνικά Πνεύματα» Αερικά, Ξωτικά και καλικάντζαροι με τις σχετικές 45 έγχρωμες φιγουμογραφίες των, και κείμενα σε 4 γλώσσες.

   Συνέθεσε και την σχετική Μουσική Ελληνική Σουίτα Κοντσέρτο Μεσογειακό (δια τους Έλληνας Αερικούς Αεροπόρους). «Πέραν του Καλού και του Κακού, Gradus ad Helicon».

   Επεδόθη προσέτι σε διαφόρους Υψηλής Ελληνοραπτικής Ανδρικάς Δημιουργίας, φουστανέλλες, χιτώνες κτλ. ενδυμασίες στυλιζαρισμένες.

    Ως «Φαντασιομέτρης» ιστορούμενος εκτενώς υπό Α. Καραντώνη, και άλλων προσυμνηθείς επίσης υπό πολλών λογοτεχνών και ποιητών προέβη εις την καλλιτεχνικήν σύνθεσιν, ποικίλων πολυμόρφων Συρρεαλιστικών Φαντασιομετρικών αντικειμένων.

   Επί τι διάστημα υπηρέτησε εις τον Διεθνή Ερυθρόν Σταυρόν ως επίσης και εις το Ελληνικόν Υπουργείον των Εξωτερικών.

   Προεβλήθη συχνά εις την Τηλεόρασιν και τον Κινηματογράφον.

Θάνος Βελλούδιος

…Ελληνευρέτης

 Δέλφις

Κυκλοφόρησε το 18^ο τεύχος του Φαρφουλά

ο φαντασιομέτρης

Θάνος Μούρραης-Βελλούδιος (1895-1992)

«Η Τέχνη της Φαντασιομετρίας πραγματοποιεί με επιμελή διερεύνηση την επισήμανση του πνεύματος του εσωτέρου πυρήνος, του σπέρματος και της ουσίας κάθε πράγματος, εμψύχου ή αψύχου, ή και ενός φαινομένου ή ιδέας. Η πραγματοποίησις των δημιουργημάτων της τέχνης αυτής πρέπει να είναι ιστορικά εξειλκυσμένη και προφητικά προβεβλημένη. Εκ προοιμίου ο “Φαντασιομέτρης” πρέπει να είναι “γεωμετρημένος”, εις την έννοιαν του ρητού πού ήταν γραμμένο εις το υπέρθυρο της Ακαδημίας του Πλάτωνος, που έλεγε: Ουδείς αγεωμέτρητος εισίτω!».

«Τί είναι η Φαντασιομετρία», Θ.Μ.-Βελλούδιος

«Συμπληρώνοντας τον Πρωταγόρα, αν το µέτρο των πραγµάτων είναι ο άνθρωπος, τότε αναζητείται το µέτρο του ανθρώπου, δηλαδή το µέτρο του κόσµου ήτοι το φαντασιόµετρο. Μια ασφαλής µέτρηση της ουσίας δηλαδή».

Ηχώ της Αεραλάνδης, αρ. φύλλου 10.

Το τεύχος 18 του Φαρφουλά είναι ολόκληρο αφιερωμένο στον μοναδικό Έλληνα Φαντασιομέτρη Θάνο Μούρραη-Βελλούδιο. Υπήρξε από τους πρώτους Έλληνες αεροπόρους, φίλος των ντανταϊστών της Ζυρίχης, συνοδοιπόρος του ελληνικού σουρρεαλισμού, λαογράφος, συνθέτης και πολλά άλλα, ενώ δημιούργησε σημαντικά εικαστικά έργα, και επέδρασε ποικιλοτρόπως σε καταστάσεις και άλλους καλλιτέχνες στον σχεδόν έναν αιώνα που έζησε, για να ξεχαστεί αμέσως μετά. Αρκετό υλικό που παρουσιάζεται στο τεύχος προέκυψε από τις εκδηλώσεις και την έκθεση που έγινε τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 2015, με τίτλο «Ο μεταιχμιακός σπινθηριστής Θ.Μ.-Βελλούδιος» στον χώρο BETON7, που διοργάνωσε ο ποιητής Δημοσθένης Αγραφιώτης.

Γράφουν, εμπνέονται από και αναφέρονται στον Θ.Μ.-Βελλούδιο οι: Δημοσθένης Αγραφιώτης, Ελισάβετ Αρσενίου, Μάρκος Βαμβακάρης, Δημήτρης Βογιατζής, Μαρία Γεωργιλάκη, Νίκος Γκίκας, Ευθύμης Δημητρίου, Λεωνίδας Εμπειρίκος, Τζίμης Ευθυμίου, Απόστολος Θηβαίος, Ισμήνη Καπάνταη, Διαμαντής Καράβολας, Κατερίνα και Φίλιππος Κουτσίνας, Ιουλία Λυμπεροπούλου, Ναταλία Μελά, Αντώνης Νταγαδάκης, Γιώργος Πανουσόπουλος, Σύλβια Σολακίδη, Νώντας Τσίγκας, Φαίδων Χατζηαντωνίου, Λεωνίδας Χρηστάκης.

Περιλαμβάνονται επίσης κείμενα του Θ.Μ.-Βελλούδιου, φωτογραφίες από τη ζωή και τα έργα του και απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες του, πολλά εκ των οποίων δημοσιεύονται για πρώτη φορά.

Στο τεύχος περιλαμβάνεται το φύλλο 10 της εφημερίδας Ηχώ της Αεραλάνδης, όπου η καλλιτεχνική κολλεκτίβα των Αέρα Πατέρα αεροπορεί φαντασιομετρικώς.

Εκτός αφιερώματος παρουσιάζονται ποιήματα της Κατερίνας Αγυιώτη και μνημονεύεται ο λαϊκός εικαστικός καλλιτέχνης Νίκος Αράπης (1930-2014).

Το τεύχος κυκλοφορεί στις 16 Ιουλίου 2015, την ημέρα που συμπληρώνονται ακριβώς 120 χρόνια από την γέννηση του Θ.Μ.-Βελλούδιου. 

Μικρό υπόμνημα για τη γενεαλογία του Θάνου Αλέξανδρου Μούρραη Βελλούδιου

Η καταγωγή του Θάνου Μούρραη-Βελούδιου έλκει από  το Βογατσικό Καστοριάς (Δυτική Μακεδονία). Ο παππούς του Αθανάσιος Ρουσόπουλος (Βογατσικό 1823-Αθήνα 1898) σπούδασε, με υποτροφία του Βελλιείου ιδρύματος και με την ευνοϊκή διαμεσολάβηση του τότε πρωθυπουργού Ιωάννη Κωλέττη Φιλολογία και Αρχαιολογία σε Βερολίνο-Λειψία- Γκαίτιγκεν της Γερμανίας και χρημάτισε μετά τη επάνοδό του στην Ελλάδα καθηγητής Αρχαιολογίας  του καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας  και για σειρά ετών καθηγητής της Ριζαρείου Σχολής. Νυμφεύθηκε την Λουίζα Μούρραη και απέκτησε εννέα παιδιά. Μεταξύ αυτών:

- τον Ρούσσο Ρουσόπουλο καθηγητή Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης που διαδέχτηκε τον Κωνσταντίνο Χρηστομάνο  ως διδάσκαλος της αυτοκράτειρας της Αυστρίας «Σίσσυ».

-τον Όθωνα Ρουσόπουλο καθηγητή και ιδρυτή της Εμπορικής Ακαδημίας (μετέπειτα ΑΣΟΕΕ) ο οποίος χρημάτισε και βουλευτής Καστοριάς (1915-17) και διαδέχτηκε –αντικατέστησε τον εκτοπισθέντα, από το βενιζελικό καθεστώς, βουλευτή Ίωνα Δραγούμη με καταγωγή επίσης από το Βογατσικό. Οι θυγατέρες του Αγνή Ρουσοπούλου και Πολυξένη Ματέυ-Ρουσοπούλου αναδείχτηκαν ενεργά μέλη του φεμινιστικού κινήματος και της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα. Η Αγνή έγκριτη νομικός και μάχιμη δικηγόρος των Αθηνών διώχθηκε από την δικτατορία των συνταγματαρχών. Συνέγραψε το βιβλίο του ΟΕΔΒ «Η αγωγή του Πολίτου» που μεταπολιτευτικά διδάχτηκε στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

-ο Δημήτριος Μούρραη Βελούδιος γιός κι αυτός του Αθανασίου Ρουσόπουλου ήταν μαθηματικός.  Παντρεύτηκε και απέκτησε στον γάμο του δυο παιδιά. Την Μαρίκα Βελουδίου (1894-1989) και τον  Θάνο-Αλέξανδρο Δημήτρη Μούρραη Βελλούδιο, (1895-1992). Η σύζυγος του Δημητρίου πέθανε πολύ νωρίς (1898) και ο ίδιος την ακολούθησε το 1916. Τα παιδιά τους έφυγαν στην Ελβετία και με την φροντίδα συγγενών τους σπούδασαν εκεί και στη Γερμανία. Η Μαρίκα έγινε η πρώτη ελληνίδα ξεναγός ενώ ο Θάνος-Αλέξανδρος αναδείχθηκε σε «αεροπόρο, ελληνοδίφη, λαογράφο, συνθέτη και δημιουργό της φαντασιομετρικής τέχνης».

                                                                                                               ΝώνταςΤσίγκας