Το «ξύλο» της ... Αγιά-Τριάδας!

 

 

                                            

Το παρακάτω απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο «Ο Γέρμας και τα γεγονότα του Μακεδονικού Αγώνα» του Χρήστου Γ. Γεωργίου (1890-1970), φιλολόγου καθηγητή-γυμνασιάρχη από το γειτονικό Γέρμα, έκδοση της Ε.Μ.Σ. (1965). Ο Γεωργίου θυμάται δυο περιστατικά της παιδικής του ηλικίας (ίσως πριν το 1900) που έλαβαν χώρα κατά τον εορτασμό της Αγίας Τριάδος στον σπηλαιώδη ομώνυμο ναό της Γέρμας. Από τον λατρευτικό-προσκυνηματικό χαρακτήρα της πανηγυρικής λαοσύναξης φαίνεται δεν έλειπαν οι παρεξηγήσεις και οι …ξυλοδαρμοί, στοιχεία αρκούντως ενδεικτικά του απ’ αιώνος σταθερώς ισχύοντος «από δυο χωριά χωριάτες». Ιδού:

Τὰ παλιὰ χρόνια οἱ νέοι τοῦ Γέρμα μεταμφιεσμένοι, φοροῦντες δηλ. φουστανέλλες καὶ μανδύες, μὲ ὅπλα ἄλλα καὶ μὲ γκρᾶδες καὶ μὲ μουσικὰ ὄργανα καὶ μάλιστα νταούλια καὶ ζουρνάδες πήγαιναν στὴν Ἁγία Τριάδα. Ἐκεῖ πολλὲς φορὲς ἐλάμβανον χώρα καὶ καυγάδες ἰδίως μεταξὺ τῶν προσκυνητῶν Γέρμα καὶ Βογατσικοῦ.

Ἐνθυμοῦμαι μικρὸς ἕναν καυγᾶ τέτοιον. Ἔρχονταν στὴν ἐκκλησία ὁ χωρικός Γέρμα Ἀλέξ. Χατζιζῆσος μὲ τὴ σύζυγό του κι ἄλλες γυναῖκες συγγενεῖς του. Ἕνας Βογατσιώτης κάθονταν ξαπλωμένος κ᾿ εἶχε τὰ πόδια του τεντωμένα κι ἔφρασσε τὸ δρόμο. Ὁ Χατζιζῆσος τοῦ εἶπε αὐστηρὰ νὰ μαζέψῃ τὰ πόδια του. Ἐκεῖνος τοῦ ἀπήντησε μὲ λόγια νταῆ. Τότε ὁ Χατζιζῆσος τοῦ ἐπετέθη κι ἄρχισε νὰ τὸν χτυπᾷ. Οἱ Βογατσιῶτες τρέχουν νὰ τὸν ὑποστηρίξουν, ἀλλὰ κ' οἱ κάτοικοι τοῦ Γέρμα σπεύδουν ἐπίσης νὰ ὑποστηρίξουν τὸ δικό τους· κι ἔτσι γίνεται ἕνας καυγᾶς τρικούβερτος. Βλέπω τότε καὶ τἀδέρφια Γιῶργο καὶ Γιάννη Παππαϊωάννου, ποὺ ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἔρριχναν μὲ τὰ ὅπλα τους τοὺς γκρᾶδες στὸ νισάνι, γιατὶ ὑπῆρχε συνήθεια τότε στις πανηγύρεις τῶν ἐκκλησιῶν μετὰ τὴν ἀπόλυσι τῆς ἐκκλησίας νἀχολοῦνται καὶ μὲ τὴ σκοποβολή, νὰ τρέχουν στὴ συμπλοκὴ καὶ νὰ κατεβάζουν τοὺς ὑποκοπάνους τῶν ὅπλων των κατὰ τῶν ἀντιπάλων.

       Τὸ Πάσχα τοῦ ἑπόμενου ἔτους οἱ Βογατσιῶτες προσκυνηταὶ δὲν ἔρχονται μόνοι τους· κουβαλοῦν καὶ τουρκικὸ ἀπόσπασμα. Προβαίνουν ἔτσι σ' ἐκδικητικὲς ἐνέργειες κατὰ τῶν χωρικῶν Γέρμα γιὰ τὰ λυπηρὰ γεγονότα τοῦ Πάσχα της περασμένης χρονιᾶς.

        Η παρέα τῶν μεταμφιεσμένων Γέρμα φθάνει στὶς ὑπώρειες τοῦ βουνοῦ καὶ τὰ βουνὰ κ' οἱ λαγκαδιές γύρω ἀντηχοῦν ἀπὸ τὸν κρότο τῶν νταουλιῶν καὶ τῶν ζουρνάδων. Ἀρχίζει καὶ νἀνεβαίνῃ τὸν ἀνήφορο. Τότε πολλοὶ κάτοικοι τοῦ Γέρμα, ποὺ εἶχαν ἔρθει στὴν ἐκκλησία, τρέχουν τὸν κατήφορο καὶ φωνάζουν νὰ κρύψουν τὰ ὅπλα οἱ νεαροί μεταμφιεσμένοι. Ἔσπευσαν στον κατήφορο καὶ Τοῦρκοι στρατιῶτες, ἀλλ᾽  ἦταν πιὰ ἀργά· τίποτε δὲν ἀνεκάλυψαν. Οἱ νέοι τῆς παρέας ἀνέβηκαν στὴν ἐκκλησία, προσευχήθηκαν κι ἔπειτα χόρεψαν· μὲ τὴ σκοποβολὴ ὅμως δὲν ἀσχολήθηκαν. Ἔτσι τὴ χρονιὰ ἐκείνη δὲν ἔγινε κανένα ἐπεισόδειο.

 

 Φωτογραφία: Η Αγιά Τριάδα στη Γέρμα - Γ. Αλεξίου