Παρασκευή 10 Μαρτίου 2023

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΟ ΒΟΓΑΤΣΙΚΟ (2)

 

ΙΙ. ΓΥΝΑΙΚΩΝ


                                   [ΑΡΧΕΙΟ Νώντα Τσίγκα]

 

Τριανταφ. Γρέζος

Περί τῆς παρ’ ἡμῖν ἐκφορᾶς τῶν κυρίων ὀνομάτων τῶν προσώπων*

 

 ΕΡΕΥΝΑ-ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ: ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ**

 

 

Ἀγνή,  Ἀγνούλα, Ἀγνίτσα, Νέτσιου

Ἀγγελική, Ἀγγιλούδα, Λούδα.

Αἰκατερίνη, Κατερίνα, Ρίνα, Νίνα, Κατίνα, Κατινιώ, Κατίγκα, Κατίγκου, Κατερινούλα, Νούλα, Κατερινάκ’.

Ἀλεξάνδρα, Ντάντα, Λοξάντρα, Ἀλέκα.

Ἀναστασία, Αναστασιά, Τασιά, Τασιάνα, Τσιατσιάνα, Τσιατσιανούλα.

Ἀννίκα

Ἀνδρομάχη, [Ἀντρουμάχ’, Μάχη]

Βάια, Βάγια, Βαΐτσα, Βάτσιου, Βατσούλα.

Βασιλική, Βασιλ’κή, Βασιλ’κούλα, Βασούλα, Κική.

Δέσποινα, Δισπινούλα, Δέσπου. 

Ἑλένη, Λέν’, Λένκου, Νίτσα, Λινάκ’, Λένιου, Ιλινίτσα, ’λινίτσα

Εἰρήνη, Ρήνα, Λήνα, Εἰρήν’, Ρηνούλα. 

Ἐλισσάβετ, [Ἰλισσάβη]

Εὐαγγελή, Βαγγελή, Βαγγιλίτσα, Βαγγιλούδα, Ἀγγιλίνα, Λίτσα.

Εὐδοκία, [Βδούκου, Ιβδουξία, Ιβδουκία]

Θάλεια, Θαλίτσα

Θεοδώρα, Θουδώρα, Ρούλα.

Καλλιόπη, Καλλιόπ’, [Ὄπη]

Κωνσταντίνα, Κουσταντινιά, Ντίνα.

Μαλαματή, Ματή, Ματούλα, Ματέκου, Τέκου.

Μαρία, Μαρούσιου, Μαρίκα (Το Μαρίκα εισήχθη ἐσχάτως ὑπό τῶν ἐκ Θεσσαλονίκης διδασκαλισσῶν), Μάρου.

Πηνελόπη, Πινιλόπ’, Πινίκου

Σταματία, Σταμάτου, Σταμάτα, Μάτιου, Μάκιου, Τιάμου.

Σουλτάνα, Σουλτανιώ, Σουλτανίτσα, Τάνα, Τανέκου. 


[Μερικά ακόμη ονόματα: Αγγέλα, Αγγελίνα (Αγγιλίνα), Ανδριάνα (Αντριάνα), Ανδρονίκη (Αντρουνίκ’), Αργυρώ (Αργυρούλα, Αργύρου), Αφροδίτη (Αφρούλα, Άφρου, Αφρουδίτ’), Βενετία (Βέτα), Γεωργία (Γίτσα),  Ευλαλία (Ιβλαλία), Ευγενία (Βγένα), Ευθαλία (Ιφθαλία), Ζωή (Ζουή), Θεοδότα (Ντότα, Θιουδότα), Θεολογία (Θιουλουγία), Καλλιρρόη, Καλίτσα, Κλεοπάτρα (Κλιουπάτρα, Καλιουπάτρα, Πάτρα), Μαριάνθη, Ματθίλδη (Ματίλθη), Μαλαματή (Ματούλα), Στεργιανή (Στιργιανή, Στιργιάνου), Ωραιοζήλη (Ζήλη)].

 

 

Σημειώσεις του Τρ. Γρέζου

Ἀπό τοῦ 1857 ἠρξάμεθα ὀνομάζειν τούς βαπτιζομένους κυρίοις ὀνόμασιν ἐκ τῶν ἀπαντωμένων ἐν τῇ ἑλληνικῇ Μυθολογίᾳ καί Ἱστορίᾳ. Οὔτως ἀκούονται ἤδη τά ὀνόματα Ἡρακλῆς, Ἀχιλλεύς, Μενέλαος, Μιλιτιάδης, Θεμιστοκλῆς, Περικλῆς, Ἀλέξανδρος, Περδίκας, Πλούταρχος, Σῖμος, Κλεόβουλος, Φιλώτας, Τηλέμαχος, Πηνελόπη Παρμενίων, Κλεοπάτρα, Θάλεια, Αφροδίτη, Ολυμπιάδα.

Σημειωτέον δέ ὅτι τοῦτα προφέρονται ἀκέραια πλήν τῶν Θεμιστοκλῆς, Ἀλέξανδρος, Ἀφροδίτη καί Ὀλυμπιάς, τά ὁποῖα προφέρονται καί οὔτω. Τοκλῆς καί Κλῆς, Λοξάντρα και Ξάντλια. Το Ἀφροδίτη, Βίτσα (Αφρουδίτ’, Άφρου, Αφρούλα) καί τό Ὀλυμπιάς, Ὀλυμπιάδα. Καί μέχρι τοῦ 1880 ἠκούοντο τά Μενέλαος, Ἀλέξανδρος, Θεμιστοκλῆς και Περικλῆς, ἔκτοτε δέ εἰσέρρυσαν τά ἄλλα.

 

*Φυλάσσεται στο ΙΛΝΕ της Ακαδημίας Αθηνών.

 **Τα εντός αγκυλών ([,])  αποτελούν δική μας προσθήκη.