Επίσκεψη ομογενούς. Βογατσικό, Καλοκαίρι 1971

 

 

2 /8/1971. Οι Κ. Ραββίνας, Μ. Βράκας, Ν. Νάντσιος, μπροστά στην προτομή του Ι. Δραγούμη

 (Αρχείο Paul A. Dragoumis)

 

O  ομογενής μας Πωλ Δραγούμης (γεν. 1934), γιος του Ανδρέα Δημ. Δραγούμη (1889-1968), που ανήκει σε πρώτη γενιά μεταναστών στις ΗΠΑ, επισκέπτεται το καλοκαίρι του 1971 —για μια και μοναδική φορά—το Βογατσικό και τους συγγενείς του εκεί. Ο Πωλ είναι τότε τριάντα οκτώ ετών. Τον συνοδεύει η σύζυγός του Maria-William (Willsy), το γένος Λαμπρινάκου (1934-2021), και τα δυο τους παιδιά, Άννα και Ανδρέας. Επισκέπτονται: τις οικογένειες Ανδρέα Ραββίνα (ή «Σταμπουλού», που θα πει «αυτός που ήρθε από την Ισταμπούλ»), Νίκου Τομόπουλου, την Βενέτω Ραββίνα, την αδελφή του πατέρα του Όλγα Μπάγγου κ.α.. 

Το 1968, ο πατέρας του, Ανδρέας Δ. Δραγούμης, είχε έλθει κι αυτός, μαζί με τη σύζυγό του στην Ελλάδα, ταξιδεύοντας με πλοίο  από τις ΗΠΑ, προκειμένου να επισκεφθεί το Βογατσικό. Επέστρεφε ύστερα από πενήντα τέσσερα ακριβώς χρόνια. Δυστυχώς, πέθανε αιφνίδια κάποιο απόγευμα ενώ καθόταν έξω από το καφενείο Παπανδρέου. Είμασταν παιδιά τότε και παίζαμε στο πάρκο όταν ακούσαμε τις τρομαγμένες φωνές «Πέθανε ο Νταγκούμας!» (η παραφθορά του επωνύμου ως «παρανόμι» των Δραγούμηδων στο Βογατσικό) και είδαμε κόσμο να τρέχει και να συνωστίζεται πάνω από τον πεσμένο γέροντα προσπαθώντας να προσφέρει, μάταια, κάποια βοήθεια… Ο Α.Δ. θα ήταν τότε 79 ή 81 ετών (γιατί υπάρχουν δυο ημερομηνίες σχετικά με τη γέννησή του —το 1888 ή το 1890). Η κηδεία του έγινε στο χωριό την επόμενη μέρα. Το ταξίδι επομένως  του Πωλ φαίνεται πως είχε (και) αυτόν τον σκοπό. Την επίσκεψη στο τάφο του πατέρα που έχει πεθάνει τρία χρόνια πιο πριν μένοντας για πάντα στη γενέτειρα γη...

Ο Πωλ Α. Δραγούμης (πιθανότατα ζει ακόμη) σπούδασε πυρηνική φυσική, απόκτησε πτυχίο Ηθικής Φιλοσοφίας, σταδιοδρόμησε στον τομέα της ενέργειας στις ΗΠΑ (Αmerican Gas and Electric Company) και  σε υψηλές διοικητικές θέσεις παρόμοιων οργανισμών, αργότερα στη Wall  Street και στον τραπεζικό επενδυτικό τομέα (Morgan Stanley). Ήταν συχνά προσκεκλημένος ομιλητής και σύμβουλος κρατών, επιχειρήσεων ή οργανισμών σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ο ομογενής μας φωτογράφησε το απόγευμα της 2 Αυγούστου 1971,  στο κέντρο της πλατείας του Βογατσικού, μπροστά στην πρόσφατα τοποθετημένη εκεί προτομή του Ίωνος Δραγούμη, τον συνταξιούχο δάσκαλο-διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Βογατσικού και πρωτοξάδελφο του πατέρα του, τον Κώστα Ραββίνα, τον φίλο του πατέρα του Μηνά Βράκα, «έναν πολύ αστείο τύπο, που είχε κατάστημα στο Μπάφαλο» και τον Νικόλαο Νάντσιο. Στα αριστερά της φωτογραφίας διακρίνεται το καφενείο του Ντάφα Οικονόμου. Στο βάθος το Καφε-Ζαχαροπλαστείο Παπανδρέου. Στο βιβλίο που έγραψε αργότερα, ο Πωλ Δραγούμης σχολιάζει, μάλλον πικρά: «Τώρα το μνημείο έχει μεταφερθεί κάπου σε ένα πάρκο εκτός της πλατείας του χωριού»... 

 

 

 

Οι πληροφορίες από το βιβλίο «Dragomi» (=Δραγώμι, το χωριό καταγωγής των Δραγούμηδων στη Θεσπρωτία) που εξέδωσε το 2005 ο ίδιος: Dragomi, Paul Dragoumis, Xlibris corporation, USA, 2005. Η πιο πάνω φωτογραφία προέρχεται από το ένθετο CD-slide show του βιβλίου. Ευχαριστίες στον Γιάννη Δραγούμη που μου το δάνεισε.